برخورد با تقلب پس از اثبات
محمد قدسی | شنبه, ۹ شهریور ۱۳۸۷
آیا تا کنون نمونه‌ای در ایران شنیده‌‌اید که مثلاً مدرک اعطایی یا حکم ارتقای فردی را به‌علت کشف تقلب او بعد از صدور لغو کرده باشند؟ من که چنین چیزی نشنیده‌ام.
کاملاً قابل تصور است که مثلاً فردی مقاله یا کتابی را برای ارتقا به کمیته‌ی ممیزه داده باشد و آن کمیته بر اساس مدارک ارسالی ارتقای او را تصویب کرده باشد ولی پس از چند ماه معلوم شود که مثلا مقاله کپی بوده یا در مجله‌ی «پولی» مثل WSEAS چاپ شده و کمیته آن‌موقع از کیفیت این مجله مطلع نبوده است. یا معلوم شود که کتابی که فرد ادعای تالیف آن‌را داشته نه تنها ترجمه‌ی کتاب دیگری بوده، بلکه خودش هم ترجمه نکرده و مثلا در قبال دریافت مزد فرد دیگری این کار را به اسم او انجام داده است.
یا کسی به اعتبار یک مقاله‌ی «کات-و-پیستی» که جایی چاپ شده مدرک دکتری گرفته باشد و این تقلب او بعداً فاش شود.
آیا این جسارت در سیستم آموزشی ما هست که در صورت اثبات تقلب، چنین حکم ارتقا یا مدرک دکتری را ابطال کند؟ من بسیار بعید می‌دانم. با کمال تاسف شاهدیم که در دانشگاههای ما «خر اگر از پل گذشت» دیگر برنمی‌گردد!
در صورتی که نمونه‌های متعددی از برخوردهای جدی با چنین مواردی در کشورهای دیگر در خبرها دیده می‌شود. مثلا هنوز پس از ۲۰ سال دست از سر آقای جو بایدن (معاون انتخابی باراک اوباما) برنمی‌دارند، چرا که او که در انتخابات ۱۹۸۸ آمریکا نامزد ریاست جمهوری شده بود، شعارهای انتخاباتی فرد دیگری را---که چند سال قبل از او مطرح کرده بود---بدون ذکر نام او در تبلیغاتش استفاده کرده بود و به همین دلیل هم مچبور شد از نامزدی انتخابات انصراف دهد. این یادداشت را بخوانید.
یا آن استاد دانشگاه که جعلی بودن منحنی‌های مقاله‌هایش پس از چند سال شهرت اثبات شد و مجبور شد تمام کمک‌های مالی‌ای در آن‌سال‌ها گرفته بود پس دهد و مفتضحانه از کار برکنار شد. (لینک خبرش را پیدا نکردم!)
یا نمونه‌های دیگر دانشگاهی.
راستی اگر چند نمونه از این نوع برخوردها در اخبار دانشگاههای ایران هم منتشر شود، و جامعه‌ی علمی از آن حمایت کند، آیا این چنین شاهد فراگیری تقلب علمی خواهیم بود؟
کاملاً قابل تصور است که مثلاً فردی مقاله یا کتابی را برای ارتقا به کمیته‌ی ممیزه داده باشد و آن کمیته بر اساس مدارک ارسالی ارتقای او را تصویب کرده باشد ولی پس از چند ماه معلوم شود که مثلا مقاله کپی بوده یا در مجله‌ی «پولی» مثل WSEAS چاپ شده و کمیته آن‌موقع از کیفیت این مجله مطلع نبوده است. یا معلوم شود که کتابی که فرد ادعای تالیف آن‌را داشته نه تنها ترجمه‌ی کتاب دیگری بوده، بلکه خودش هم ترجمه نکرده و مثلا در قبال دریافت مزد فرد دیگری این کار را به اسم او انجام داده است.
یا کسی به اعتبار یک مقاله‌ی «کات-و-پیستی» که جایی چاپ شده مدرک دکتری گرفته باشد و این تقلب او بعداً فاش شود.
آیا این جسارت در سیستم آموزشی ما هست که در صورت اثبات تقلب، چنین حکم ارتقا یا مدرک دکتری را ابطال کند؟ من بسیار بعید می‌دانم. با کمال تاسف شاهدیم که در دانشگاههای ما «خر اگر از پل گذشت» دیگر برنمی‌گردد!
در صورتی که نمونه‌های متعددی از برخوردهای جدی با چنین مواردی در کشورهای دیگر در خبرها دیده می‌شود. مثلا هنوز پس از ۲۰ سال دست از سر آقای جو بایدن (معاون انتخابی باراک اوباما) برنمی‌دارند، چرا که او که در انتخابات ۱۹۸۸ آمریکا نامزد ریاست جمهوری شده بود، شعارهای انتخاباتی فرد دیگری را---که چند سال قبل از او مطرح کرده بود---بدون ذکر نام او در تبلیغاتش استفاده کرده بود و به همین دلیل هم مچبور شد از نامزدی انتخابات انصراف دهد. این یادداشت را بخوانید.
یا آن استاد دانشگاه که جعلی بودن منحنی‌های مقاله‌هایش پس از چند سال شهرت اثبات شد و مجبور شد تمام کمک‌های مالی‌ای در آن‌سال‌ها گرفته بود پس دهد و مفتضحانه از کار برکنار شد. (لینک خبرش را پیدا نکردم!)
یا نمونه‌های دیگر دانشگاهی.
راستی اگر چند نمونه از این نوع برخوردها در اخبار دانشگاههای ایران هم منتشر شود، و جامعه‌ی علمی از آن حمایت کند، آیا این چنین شاهد فراگیری تقلب علمی خواهیم بود؟
Amir